Home » บทความเรื่องน่ารู้ » เซนเซอร์ชนิดเทอร์โมคัปเปิ้ลและหลักการทำงานของเทอร์โมคัปเปิ้ล (Thermocouple Sensor)

เซนเซอร์ชนิดเทอร์โมคัปเปิ้ลและหลักการทำงานของเทอร์โมคัปเปิ้ล (Thermocouple Sensor)

แชร์หน้านี้ Line

        Thermocouple Sensor หรือเซนเซอร์วัดอุณหภูมิชนิดเทอร์โมคัปเปิ้ล เป็นเซนเซอร์ที่อาศัยหลักการของไฟฟ้าเคมีที่เกิดจากวัสดุที่เป็นโลหะต่างชนิดกัน โดยที่ส่วนปลายข้างหนึ่งถูกเชื่อมติดเข้าด้วยกันส่วนปลายอีกข้างหนึ่งทำหน้าที่อ่านค่าความต่างศักย์ไฟฟ้าที่เกิดขึ้น โดยทั่วไปแล้วจะมีมาตรฐานของ Thermocouple แต่ละชนิดที่กำหนดโดยสากล โดยที่จะมีความแตกต่างตรงชนิดของโลหะที่ใช้และย่านอุณหภูมิเป็นตัวกำหนด ซึ่งรายละเอียดมีดังนี้

Type Material Range Accuracy
E   Cromel – Constantan   (-40) ˚C to 900 ˚C    ± 2.5 ˚C
J   Iron – Constantan   (-180) ˚C to 800 ˚C   ± 2.5 ˚C
K   Cromel – Alomel   (-180) ˚C to 1,300 ˚C   ± 2.5 ˚C
T   Copper – Constantan   (-250) ˚C to 400 ˚C   ± 1.0 ˚C
R   Platinum 87% – Rodium 13%   (-50) ˚C to 1,700 ˚C   ± 1.5 ˚C
S   Platinum 90% – Rodium 10%   (-50) ˚C to 1,750 ˚C   ± 1.5 ˚C

ตาราง Thermocouple ชนิดต่างๆ

        หลักการทำงานของ Thermocouple คือ เมื่อเกิดความแตกต่างของอุณหภูมิที่จุดปลาย(ข้างที่ถูกเชื่อมติดเข้าด้วยกัน) เทียบกับจุดอ้างอิง(ซึ่งตามหลักการแล้วจะเป็นจุดที่ 0 องศาเซลเซียส) แล้วจะเกิดความต่างศักย์ที่ปลายสาย โดยความต่างศักย์ไฟฟ้าที่เกิดขั้นจะมีค่าไม่สูง อยู่ในหลักของ mV หลักการทำงานของ Thermocouple แสดงให้เห็นดังรูป

รูปแสดงหลักการทำงานของ Thermocouple เทียบกับจุดอ้างอิง

        แต่โดยทั่วไปแล้วเรานิยมใช้งานตัว Thermocouple ต่อเข้ากับจอแสดงผล(Indicator)เพื่อทำการอ่านค่าที่ได้โดยตรง ซึ่งตัว Indicator ที่ดีนั้นโดยทั่วไปแล้วควรจะมีเซนเซอร์วัดอุณหภูมิตัวหนึ่งติดอยู่ที่จุดเชื่อมต่อของปลายสายเข้ากับหน้าจอแสดงผล ซึ่งเรียกว่า Internal Cold Junction ทำหน้าที่ในการชดเชยอุณหภูมิ ณ จุดต่อสายเพื่อลดความคลาดเคลื่อนในการอ่านค่าอุณหภูมิ โดยปกติแล้วหน้าจอแสดงผลทั่วไปจะมีย่านการใช้งานที่เหมาะสมอยู่ปกติจะอยู่ที่ 23 – 27 องศาเซลเซียส การใช้งานนอกเหนือจากย่านการใช้งานที่คู่มือของหน้าจอแสดงผลระบุไว้อาจเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผลการวัดมีความคลาดเคลื่อนด้วยเช่นกัน

รูปแสดง Internal Cold Junction ของหน้าจอแสดงผล

        Key Word : Thermocouple Sensor, หลักการทำงานของเทอร์โมคัปเปิ้ล, Internal Cold Junction